Боловсролын салбарт 23 жил ажилсан багшийн туршлагийг бид хэдхэн өдрийн хугацаанд
бүрэн дүүрэн судалж чадахгүй ч энэ хэдхэн өдрийн хугацаанд бидэнд олон
зүйлийг ойлгуулж бас дутхааргүй зөвөлгөө ухаарал хайралсан багшдаа юуны
өмнө талархсанаа илэрхийлэе. Энэ хугацаанд бид тухайн багшийн заах арга барил, багш хүний ажлын нэг өдөр яаж өнгөрдөг болох хүүхэд сурагчидтай харьцахад гардаг зарим нэг асуудалуудын зах зухаас ойлгож авсан юм.
Жишээ нь: Эхний өдөр биднийг очиход тухай багш маань 10-р ангид зураг зүйн хичээл орж байсан юм. Тус ангийн нэг эрэгтэй сурагчын хичээлийн дэвтэр ашиглалт дээрх хичээлийн чанар зэрэг нь үнэхээр хангалтгүй байсанд багш тухайн сурагчын дэвтэрийг нь урсан.Эцэг эхийн хурал болоход дэвтрийг нь урсан сурагчийн ээж нь ирсэн байсан бөгөөд хүүхдээ өмөөрөн гомдол гаргасанг сонсоод багш нь эцэг эх болон сурагч хоёртой хоёулантай нь уулзаад учрыг ойлгуулан мөн өөрийн алдаатай үйлдлийг засаж сурагчдаа дэвтэрийг өөрөөсөө гарган өгсөн. Энэнээс хойш дараа 7 хоногт нь очиход тухайн хүүхэд хичээлдээ идэвхтэй байж, судлаж буй хичээлийнхээ утга агуулгийг ойлгосон мөн багштайгаа илүү ойр дотно болж багшийгаа гомдоосонгоо ойлгосон нь илт байсан. Үүнээс үзэхэд багш сурагчдын хооронд үл ойлголцол, зөрчилдөх зүйл олон тохиолддог энэ үед багш хүн асуудалд ухаалгаар хандаж тухайн сурагчийн хувийн онцлог, зан авирт тохируулан шийдвэрийг гаргаж цаашдийн харилцаандаа эерэг нөлөө үзүүлхүйц шийдвэрийг гаргах нь чухал юм.
Багш мэргэжилтэн нь сурган хүмүүжүүлэх ухаанаас гадна хичээл заах өөрийн гэсэн оновчтой арга барилтай байх нь чухал юм.Бидний туршлага судалсан тухайн багш нь багш сурагч гэсэн том зааг гаргах биш аль болох ойр дотно байж сурагчдыг чөлөөтэй бүтээлчээр сэтгүүлэх, бие даан ажлуулах, үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх нөхцөл боломжийг бүрэн олгох зарчимаар хичээлээ явуулдаг гэсэн дүгнэлтэнд хүрсэн юм.
Иймээс бидний эцсийн дүгнэлт нь багш хүн өөрийн гэсэн сурган хүмүүжүүлэх арга барилыг эзэмшсэн,хичээл заах арга барилтай, бүтээлч сэтгэлгээтэй байж аливаа асуудалд шийдвэр гаргахаасаа өмнө бодож дараа нь гарах үр дагаварыг бодолцон үзэж байх шаардлагатай юм.
Wednesday, November 26, 2014
Оюутан багш нарт хандаж хэлсэн үг, захиас
Бидний хойч ирээдүй болсон оюутан багш нартаа хандаж хэлэхэд Эхлүүлсэн ажилаа үр бүтээлтэй дуусгаж, өмнөө тавьсан зорилготой, түүндээ хүрхийн тулд хичээнгүй ажиллаж хөдөлмөрлөж чаддаг байх. Аливаад шантралгүй хичээдэг, мөн сурагч хүүхдүүдийг ойлгож тэдэнтэй найз нөхөд шиг илэн далангүй харилцаж тэднийг сэтгэл зүйн хувьд дэмждэг Цаг үетэйгээ хөл нийлүүлэн алхаж шинэ содон мэдээ мэдээлэлээс хоцролгүй өөртөө болон сурагчиддаа хүргэж байх Хамгийн гол нь мэдлэг чадвараараа сурагчиддаа үнэлэгдэж хүндлүүлэх юм.
хүндтэгсэн: М. Даваасүрэн
Хэсэгхэн хугацааны турш бидэнд заавар зөвөлгөө болон олон сайхан сургамж өгсөн М.Даваасүрэн багшдаа юуны өмнө талархаж байгаагаа илэрхийлэе. Таны хэлсэн үг бүрийг тань санаж заавар зөвөлгөөг тань аль болох дагаж биелүүлэх болно.
Багштай ярилцан хариулт авсан байдал
Хариулт авах асуулт: Бүтээлч багш болохын тулд бид юу сурах, яаж ажиллах шаардлагатай вэ?
1. Бүтээлч багш болохын тулд шантрахгүй өөрийгөө дайчлан бие дааж өөрийгөө хөгжүүлэх шаардалгатай
2. Үргэлж шинийг сэтгэж, хийж бүтээх хүсэл эрмэлзэлтэй байх
3. Өөрийгөө цаг тутамд шинэ мэдээ мэдээлэлээр хангаж байх
4. Бие дааж ажиллах, өөрийн хүсэл эрмэлзэй байх
o Хичээл заах арга туршлага:- Сурагчдыг бие дааж ажлуулах
- Хүүхдийн чадамжинд тааруулах
- Зөвхөн ярих биш
- Бүх сурагчдыг хичээлд хамруулах
- Сурагчидтай чөлөөтэй дотно харьцах
- Багшаас айх, эмээх сэтгэгдэл төрүүлэхгүй байх
- Сурагчдыг хийж дууссаных нь дараа буруу алдаатай зүйл дээр тусламж дэмжлэг үзүүлэх
- Сурагчдын найз нөхөд мэт харьцах замаар багш сурагч хоёрын хоорондох заагийг арилгах зэрэг арга барилыг голчлон ашигладаг хэмээн хариулав.
-Багш бүр харилцан адилгүй. Тэдний сурагчдад хичээл заах арга барилөөр өөр байдаг. Таны хувьд хүүхдүүдтэй ажиллах арга барил бусдаас юугаараа онцлог гэж боддог вэ?
-Би хүүхдүүдийг чөлөөтөй байлгах гэж хичээдэг. Томоотой номхон суугээд байдаггүй. Мэдээж суух үедээ сууж хичээлээ хийлгүй л яахав. Гэхдээ хог хаях, бие засах гэх мэт зүйлийг надаас асуугаад байх шаардлагагүй гэж боддог. Тийм дээ ч манай ангийнхан их чөлөөтэй байдаг. Үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлнэ.Манай анги нийт 32 сурагчтай. Түүнээс 14 нь цэнгээнт бүжгийн дугуйланд явдаг. Ялангуяа бүжгийн дугуйланд явдаг хүүхдүүд нь хаа явсан газраа л бүжгээ давтаж явдаг юм. Хичээлээ шалгуулахдаа хүртэл явдал дундаа бүжгийн хөдөлгөөнөө давтаад л явж байдаг. Тэрийг нь би хориод байдаггүй.
Тийм ч учраас манай ангийнханд биеэ бариад ярьж чадахгүй, дуугүй суугаад байх хүүхэд байхгүй. Зарим хичээл дээр ойлгоогүй зүйлээ буруу зөрүү хариулах нь чбайдаг. Гэлээ гээд буруу хариуллаа гэж зэмлэдэггүй. Бусдынхаа хариулахыг сонсоод, бодож байгаад хариулаарай л гэнэ. Хүүхдүүдийн хэлснийг сонсоно гэдэг бас л нэг чадвар суулгаж байгаа хэрэг л дээ. Зарим нь хэн нэгний хэлснийг яг дууриагаад хэлнэ. Зарим нь бусдын хэлсэн дээр өөрийн санаагаа нэмээд баяжуулаад хэлдэг. Энэ мэт зүйл ч хүүхдэд бага ч болов чадвар болдог гэж боддог. Мөн мэдсэн ойлгосон хичээлээ бусдадаа заах боломжийг бас хүүхдүүдэд олгодог. Учир нь миний бага ангийн багш бидэнтэй яг тэгж ажилладаг байсан. Энэ арга их үр дүнтэй шүү. хэмээн хариулсан юм.
Эргэцүүлсэн дүгнэлт: Бид багаараа хичээлийн 40 минутын турш тухайн багшийнхаа хичээл зааж буй арга барилтай танилцан ажиглах судалгаа хийсэн юм. Үүнээс үзэхэд сурагчид нь багштайгаа илэн далангүй чөлөөтэй биеэ барих, айж эмээх хандлага огт байсангүй. Тийм учраас бид ч мөн адил ирээдүйн багш нар болох учир сурагчидтайгаа илэн далангүй чөлөөтэй тэдний ойлгож хүндэж хүүхдэд хайртай багш болох нь чухал юм.
1. Бүтээлч багш болохын тулд шантрахгүй өөрийгөө дайчлан бие дааж өөрийгөө хөгжүүлэх шаардалгатай
2. Үргэлж шинийг сэтгэж, хийж бүтээх хүсэл эрмэлзэлтэй байх
3. Өөрийгөө цаг тутамд шинэ мэдээ мэдээлэлээр хангаж байх
4. Бие дааж ажиллах, өөрийн хүсэл эрмэлзэй байх
o Хичээл заах арга туршлага:- Сурагчдыг бие дааж ажлуулах
- Хүүхдийн чадамжинд тааруулах
- Зөвхөн ярих биш
- Бүх сурагчдыг хичээлд хамруулах
- Сурагчидтай чөлөөтэй дотно харьцах
- Багшаас айх, эмээх сэтгэгдэл төрүүлэхгүй байх
- Сурагчдыг хийж дууссаных нь дараа буруу алдаатай зүйл дээр тусламж дэмжлэг үзүүлэх
- Сурагчдын найз нөхөд мэт харьцах замаар багш сурагч хоёрын хоорондох заагийг арилгах зэрэг арга барилыг голчлон ашигладаг хэмээн хариулав.
-Багш бүр харилцан адилгүй. Тэдний сурагчдад хичээл заах арга барилөөр өөр байдаг. Таны хувьд хүүхдүүдтэй ажиллах арга барил бусдаас юугаараа онцлог гэж боддог вэ?
-Би хүүхдүүдийг чөлөөтөй байлгах гэж хичээдэг. Томоотой номхон суугээд байдаггүй. Мэдээж суух үедээ сууж хичээлээ хийлгүй л яахав. Гэхдээ хог хаях, бие засах гэх мэт зүйлийг надаас асуугаад байх шаардлагагүй гэж боддог. Тийм дээ ч манай ангийнхан их чөлөөтэй байдаг. Үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлнэ.Манай анги нийт 32 сурагчтай. Түүнээс 14 нь цэнгээнт бүжгийн дугуйланд явдаг. Ялангуяа бүжгийн дугуйланд явдаг хүүхдүүд нь хаа явсан газраа л бүжгээ давтаж явдаг юм. Хичээлээ шалгуулахдаа хүртэл явдал дундаа бүжгийн хөдөлгөөнөө давтаад л явж байдаг. Тэрийг нь би хориод байдаггүй.
Тийм ч учраас манай ангийнханд биеэ бариад ярьж чадахгүй, дуугүй суугаад байх хүүхэд байхгүй. Зарим хичээл дээр ойлгоогүй зүйлээ буруу зөрүү хариулах нь чбайдаг. Гэлээ гээд буруу хариуллаа гэж зэмлэдэггүй. Бусдынхаа хариулахыг сонсоод, бодож байгаад хариулаарай л гэнэ. Хүүхдүүдийн хэлснийг сонсоно гэдэг бас л нэг чадвар суулгаж байгаа хэрэг л дээ. Зарим нь хэн нэгний хэлснийг яг дууриагаад хэлнэ. Зарим нь бусдын хэлсэн дээр өөрийн санаагаа нэмээд баяжуулаад хэлдэг. Энэ мэт зүйл ч хүүхдэд бага ч болов чадвар болдог гэж боддог. Мөн мэдсэн ойлгосон хичээлээ бусдадаа заах боломжийг бас хүүхдүүдэд олгодог. Учир нь миний бага ангийн багш бидэнтэй яг тэгж ажилладаг байсан. Энэ арга их үр дүнтэй шүү. хэмээн хариулсан юм.
Эргэцүүлсэн дүгнэлт: Бид багаараа хичээлийн 40 минутын турш тухайн багшийнхаа хичээл зааж буй арга барилтай танилцан ажиглах судалгаа хийсэн юм. Үүнээс үзэхэд сурагчид нь багштайгаа илэн далангүй чөлөөтэй биеэ барих, айж эмээх хандлага огт байсангүй. Тийм учраас бид ч мөн адил ирээдүйн багш нар болох учир сурагчидтайгаа илэн далангүй чөлөөтэй тэдний ойлгож хүндэж хүүхдэд хайртай багш болох нь чухал юм.
Багшийн бүтээлийн сан буюу ангийн тохижилт
Сурагчдынхаа хийсэн бүх бүтээлийг он оноор хадгалахаас гадна амжилт гаргасан сурагчдын өргөмжлөл дурсамжуудын багахан хэсэг нь өөрт нь халгалагдсан байдаг юм билээ.
Мөн залуу багш нарт зөвөлгөө тусламж өгдөг.
кабинетийн булангаа зүгээр нэг мэдээлэл бус сурагчдийн өдөр тутамд болон эрүүл мэндэд нь шаардлагатай мэдээлэлүүдийг оруулсан байнсан
Цаасаар хийсэн бүтээлүүд Хайчилбар болон цаас ороох
Аюулгүй ажиллагааны дүрэм технологийн хичээлд маш чухал билээ
Бага ангийн сурагчдын хийсэн бүтээл
Төрөл бүрийн чиглэлээр хичээл заадаг учир тэр бүрт зориулсан ханын самбар хийсэн байсан. Сүлжмэлийн самбар
Европ хувцасны үлгэр болон эсгүүр гархах зааварчилгаа
Шулуун юбканы эсгүүр ахлах ангийн сурагчдад
Дунд ангийн сурагчдад материал судлалын хичээл ордог ба түүнд зориулж хийсэн ханын самбар
Үндэсний хувцас эсгэх болон хүний биенээс хэмжээ авах арга
Багшийн товч танилцуулга
Овог: Махван
Нэр: Даваасүрэн
Нас: 43
Төрсөн он сар өдөр: 1971-08-31
Төрсөн нутаг: Төв аймаг Заамар сум
Төгссөн сургууль / арван жилээ/: УБ хот 40-р сургууль
Төгссөн сургууль / их сургууль/: Улсын Багшийн Их Сургууль
Мэргэжил: Технологийн багш
Ажилсан жил: Улсад ажилсан 23
Одоо ажиллаж буй сургууль: Монген цогцолбор сургууль
Нэр: Даваасүрэн
Нас: 43
Төрсөн он сар өдөр: 1971-08-31
Төрсөн нутаг: Төв аймаг Заамар сум
Төгссөн сургууль / арван жилээ/: УБ хот 40-р сургууль
Төгссөн сургууль / их сургууль/: Улсын Багшийн Их Сургууль
Мэргэжил: Технологийн багш
Ажилсан жил: Улсад ажилсан 23
Одоо ажиллаж буй сургууль: Монген цогцолбор сургууль
Subscribe to:
Posts (Atom)